تاثیر آلودگی هوا بر سیستم ایمنی بدن [سال 1402]✅

در این مقاله قصد داریم در رابطه با تاثیر آلودگی هوا بر سیستم ایمنی بدن نکات مهمی را به شما ارائه کنیم. بی شک یکی از اصلی ترین عواملی که منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود، آلودگی هوا است. در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری شاهد آلودگی هوای کلان شهر ها هستیم. این موضوع برای بسیاری از افراد به خصوص کسانی که از مشکلات تنفسی رنج می برند، باعث نگرانی شده است. در صورتی که قصد دارید از تاثیرات آلودگی هوا بر سیستم ایمنی بدن خود مطلع شوید، به شما پیشنهاد می کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

تاثیر آلودگی هوا بر سیستم ایمنی بدن چیست؟

طبق مطالعات صورت گرفته در ارتباط با آلودگی هوا و تاثیر آن بر سلامتی بدن نشان می دهد که افزایش آلاینده های موجود در هوا احتمال مراجعه به اورژانس و بستری در بیمارستان را به شدت افزایش داده است. همچنین این موضوع بر نحوه رشد ریه های کودکان نیز به شدت تاثیر گذاشته است. در صورتی که قصد تقویت سیستم ایمنی بدن خود را دارید به شما پیشنهاد می کنیم مقاله بهترین پزشک عمومی در اسلامشهر را مطالعه کنید. در این قسمت برخی از تاثیرات آلودگی هوا بر سیستم ایمنی بدن آورده شده است:

 سرطان ریه

اصلی ترین و خطرناک ترین موضوعی که باعث نگرانی بسیاری از افراد می شود، تاثیر مستقیم آلودگی هوا بر سرطان ریه است. در حقیقت ذرات موجود در هوای آلوده از اصلی ترین علت های مرگ و میر در جهان امروزی به شمار می رود. طبق آمارهای صورت گرفته حدود ۶ درصد مرگ و میرهای مربوط به آلودگی هوا، مربوط به بیماری سرطان ریه می باشد. البته باید بدانید که خطر ابتلا به سایر انواع سرطان مانند سرطان مجاری ادرار و مثانه نیز وجود دارد.

 حملات آسم

ذرات معلق موجود در هوای آلوده می توانند بیماری آسم را تحت تاثیر قرار دهند. اوزون یکی از انواع گازهایی است که مه دود تولید کرده و روی تنفس شما تاثیر بسزایی می گذارد. باید بدانید که این ذرات در ریه ها گیر کرده و با آسیب رساندن به آن ها منجر به حمله آسم می شوند. در صورت مشاهده هر گونه علائم تنفسی به شما پیشنهاد می کنیم به بهترین پزشک عمومی در رباط کریم مراجعه کنید.

برونشیت مزمن

اگزوز کامیون ها، خودروها و سایر وسایل نقلیه همچنین دود حاصل از کارخانه ها به شدت بر روی آلودگی هوا تاثیرگذار هستند. در صورتی که در کلان شهرها زندگی می کنید و به طور مکرر با دود ناشی از ترافیک مواجه هستید، ممکن است برونشیت مزمن داشته باشید. این بیماری زمانی رخ می دهد که پوشش نایژه ها که هوا را به شش ها می رساند ملتهب شوند. در صورت بروز این بیماری ممکن است علائمی مانند تنگی نفس، سرفه همراه با مخاط غلیظ سفید، سبز یا زرد را مشاهده کنید.

بیماری ذات الریه یا پنومونی

عواملی مانند دی اکسید گوگرد و اکسید نیتروژن شانس ابتلا به التهاب ریه را در افراد به شدت افزایش می دهد. علائمی مانند درد در قفسه سینه، سرفه، تنگی نفس، خستگی و تب می تواند یکی از نشانه های بروز این بیماری باشد. باید به یاد داشته باشید که این بیماری یکی از علت های اصلی مرگ و میر کودکان در سراسر جهان است. همچنین احتمال بستری شدن افراد سالمند در بیمارستان به دلیل بروز این بیماری بسیار شایع است.

بیماری انسدادی مزمن ریه

 آمفیزم و برونشیت مزمن از جمله مشکلات شایعی هستند که در نهایت باعث بروز بیماری انسدادی مزمن ریه می شوند. این بیماری ها منجر به مسدود شدن جریان هوا در ریه ها می شوند که اغلب به دلیل مواجهه طولانی مدت با گازها، ذرات ریز با آلودگی هوای بسیار شدید ایجاد می شود.

طبق مطالعات صورت گرفته بیماری انسدادی مزمن ریه در مناطقی که آلودگی هوا به شدت زیاد است، شیوع بیشتری دارد. افرادی که دچار این بیماری هستند در هنگام مواجهه با آلودگی هوا، به سختی نفس می کشند. در موارد جدیدتر ممکن است منجر به بستری شدن افراد در بیمارستان شده و خطر مرگ را افزایش دهد.

بیماری های قلبی

آلودگی هوا می تواند خطر حمله قلبی، ضربان قلب نامنظم، نارسایی قلبی و همچنین سکته مغزی را به شدت افزایش دهد. ذرات موجود در هوای آلوده به قدری کوچک هستند که می توان وارد عروق خونی شده و منجر به التهاب آن شوند. با گذشت زمان و ادامه دار شدن این فرآیند احتمال ابتلا به بیماری های قلبی به شدت افزایش پیدا خواهد کرد.

بیماری های خود ایمنی

 این بیماری ها زمانی رخ می دهند که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت های سالم حمله کرده و به آن ها آسیب می رسانند. متخصصان معتقدند که آلودگی هوا ر به ایجاد یک پاسخ ایمنی در ریه ها شده و یک بیماری خود ایمنی خاصی را ایجاد می کند. در حقیقت علت دقیق این موضوع مشخص نیست اما به نظر می رسد که ذرات ناشی از آلودگی هوا وارد ریه ها شده و واکنش حمله را به شدت افزایش می دهند.

مشکلات سلامت روان

مطالعات انجام شده نشان می دهد که بین کیفیت هوا و سلامت روان ارتباط مستقیمی وجود دارد. برای این کار محققان بیش از 150 میلیون پرونده پزشکی را در ایالات متحده آمریکا و دانمارک بررسی کرده اند. در واقع شیوع اختلال دو قطبی و افسردگی های شدید در افرادی که در مناطق آلوده زندگی کرده اند به ترتیب 27 و 6 درصد بیش از سایر نقاط است.

سقط جنین

ذرات موجود در هوای آلوده و همچنین اوزن، ممکن است در نیمه اول بارداری باعث سقط جنین شود. علت دقیق بروز این اتفاق دقیقا مشخص نیست؛ اما کارشناسان بر این باورند که التهاب اطراف جفت می تواند یکی از علت های اصلی بروز این اتفاق باشد. یکی از تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد که بین آلودگی هوای مرتبط با ترافیک و سقط جنین در هفته های 10 تا 20 بارداری ارتباط مستقیمی وجود دارد.

مشکل در یادگیری و حافظه

آلودگی هوا بر روی مغز تاثیر منفی می گذارد؛ به طوری که سرعت رشد مغز کودکان به شدت کاهش یافته و باعث زوال عقل در سالمندان می شود. آلودگی هوای ناشی از آلاینده ها ممکن است بر بخش های مختلف بدن از حمله ماده خاکستری، ماده سفید و… را هدف قرار دهند.

زایمان زودرس

آلودگی هوا به طور قابل توجهی می تواند سطح مواد شیمیایی سطح خون را بالا برده و سیستم ایمنی زن باردار را تحت فشار قرار دهد. این اتفاق جفت را ضعیف کرده و در نهایت باعث زایمان زودرس می شود. این موضوع ممکن است در دراز مدت سلامتی کودک را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین مشخص شده است که آلودگی هوا ممکن است یکی از علت های به دنیا آمدن نوزادانی با وزن کم باشد.

مرگ زودرس

تنفس هوای آلوده حتی در مدت زمان کوتاه می تواند طول عمر شما را کاهش دهد. آمارها نشان می دهد که سالانه بیش از 4 میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. این مرگ و میر ها علت های گوناگونی نظیر سکته مغزی، بیماری های قلبی، سرطان ریه و عفونت های تنفسی داشته اند. علت اصلی این بیماری ها نیز استنشاق اوزون، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد بوده است.

چه عواملی نشان می دهد که بدن تحت تاثیر آلودگی هوا قرار گرفته است؟

با توجه به افزایش شدید چالش های آلودگی ها در جامعه جهانی، توجه به علائم تنفسی ضروری است. در حقیقت شناسایی و مداخله به موقع می تواند خطرات سلامتی مرتبط با آلودگی هوا را به شدت کاهش دهد. موارد زیر جزئی از شناخته شده ترین تاثیرات آلودگی هوا بر بدن است:

سرفه های مداوم

از جمله اولین نشانه های مشکلات تنفسی ناشی از قرارگیری در معرض آلودگی هوا، سرفه های مداوم است. آلاینده های موجود در هوا ممکن است منجر به افزایش تولید مخاط و تحریک دستگاه تنفسی شود. در نهایت این امر باعث بروز سرفه شده و ممکن است در طول زمان نیز ادامه دار باشد.

 تنگی نفس

 افرادی که در معرض سطوح بالایی از آلودگی هوا قرار دارند ممکن است در حین انجام فعالیت های روزانه دچار تنگی نفس شوند. این علائم بسیار نگران کننده بوده و نشان می دهد که سیستم تنفسی به سختی کار می کند تا اکسیژن مورد نیاز بدن را فراهم نماید.

 خس خس و سفتی سینه

شنیده شدن صدای سوت بلند هنگام تنفس و سفتی سینه و همچنین خس خس آن از جمله علائم رایج مرتبط با مشکلات تنفسی مرتبط با آلودگی هوا است. در واقع این علائم نشان می دهد انقباض و التهاب راه هوایی ریه ها شکل گرفته است که اغلب در شرایطی مانند آسم یا بیماری انسداد مزمن ریه دیده می شوند.

 افزایش عفونت های تنفسی

 قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا توانایی و قدرت سیستم ایمنی بدن را در مقابل عفونت های تنفسی کاهش می دهد. به همین خاطر در صورتی که متوجه افزایش دفعات یا شدت عفونت های تنفسی شدید، می تواند نشان دهنده تاثیر آلودگی هوا بر سیستم تنفسی شما باشد.

خستگی و احساس ضعف

 قرارگیری طولانی مدت در معرض آلودگی هوا می تواند منجر به اثرات سیستمیک و در نهایت خستگی و ضعف شود. در چنین شرایطی بدن انرژی بیشتری را برای مقابله با تاثیر آلاینده ها می گذارد. این موضوع منجر به احساس خستگی بیشتر و در نهایت شدیدتر می شود.

 احتقان و سوزش بینی

در صورتی که اغلب دچار آبریزش و یا گرفتگی بینی از راه با سوزش گلو می شوید، ممکن است این شما تحت تاثیر آلاینده های مضر موجود در هوا قرار گرفته باشد.

تشدید شرایط پیشین

افرادی که سابقه ابتلا به بیماری های تنفسی مانند آسم را دارند، قرارگیری در معرض آلاینده های موجود در هوا ممکن است منجر به تشدید علائم آن ها شود. با افزایش مصرف دارو یا پیدایش علائم مکرر لازم است به سرعت به پزشک متخصص ارجاع شود.

چگونه می توان با اثرات ناشی از آلودگی هوا مقابله کرد؟

 در صورتی که در شهرهای بزرگ و کلانشهرها زندگی می کنید، قطعاً شاهد آلودگی هوا بوده اید. در چنین شرایطی لازم است اقدامات لازم برای محافظت از بدن خود را انجام دهید. در این قسمت برخی از نکاتی که می توان از طریق آن اثرات ناشی از آلودگی هوا را کاهش داد، آورده شده است:

•  مصرف آنتی اکسیدان: مصرف مکمل های مانند ویتامین C، ویتامین E و ویتامین A باعث تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر آلودگی هوا و سایر بیماری ها می شود.
• مصرف شیر و لبنیات کم چرب: در حقیقت کلسیم موجود در لبنیات و شیر مانع از جذب سرب موجود در آلاینده ها می شود. به همین خاطر یکی از راه های تقویت سیستم ایمنی بدن مصرف شیر و لبنیات است.
•  مصرف پروتئین: مصرف گوشت، ماهی، مرغ، حبوبات، آجیل، تخم مرغ و میوه ها و سبزیجات تازه که دارای برگ های رنگ سبز تیره هستند می تواند در دفع ذرات آلاینده وارد شده در بدن تاثیر بسزایی داشته باشد.
• مصرف ماهی های چرب: ماهی سالمون که جزئی از ماهی های چرب به شمار می رود، موجب تقویت ریه ها می شود. مصرف مداوم این ماهی به دفع آلاینده های وارد شده به بدن کمک شایانی می کند.
• انجام حرکات ورزشی: در صورتی که به باشگاه نمی روید، به شما پیشنهاد می کنیم حرکات ورزشی ساده را در خانه انجام دهید. این کار منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن شما می شود.
• داشتن خواب کافی و منظم: خواب کافی و منظم و در عین حال با کیفیت تا حد زیادی احساس خستگی را از بدن شما دور کرده و منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن شما می شود.
• کنترل اضطراب و استرس: این موضوع نیز تاثیر فوق العاده ای در تقویت سیستم ایمنی و کاهش تولید رادیکال های آزاد دارد.

کلام آخر

امروزه به دلیل شدت آلودگی هوای کلان شهر ها، بیماری های مختلف تنفسی و ریوی به شدت افزایش پیدا کرده است. هر قدر که میزان آلودگی هوا بیشتر باشد، شدت واگیر دارد بودن آن و عوارض ایجاد شده از طرف بیماری های تنفسی و عصبی به شدت افزایش پیدا می کند. علاوه بر این، آلودگی هوا می تواند زمینه انتقال ویروس های تنفسی مانند آنفولانزا و کرونا را به شدت افزایش دهد. به همین خاطر لازم است در چنین شرایطی حتما اقدامات احتیاطی را رعایت کرده و سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید.

از شما متشکریم که تا انتها با ما همراه بوده اید. امیدواریم نکات گفته شده در رابطه با تاثیرات آلودگی هوا بر سیستم ایمنی بدن برای شما مفید بوده باشد.